Dit seizoen keerde Martijn Oosterwijk terug bij UNIS Flyers. De 29-jarige goalie is vier jaar weg geweest van de Heerenveense ijshockeyclub. Hij speelde in de afgelopen vier jaar voor Tilburg Trappers in de Oberliga en voor het Zweedse Visby/Roma. Dit seizoen is de sluitpost van het Nederlandse team weer terug in zijn vertrouwde omgeving. Hij vertelt over zijn leven naast het ijshockey, over zijn tijd in Zweden en wat het geheim is van een goede goalie.
Martijn Oosterwijk groeit op in Groningen bij zijn ouders en zijn drie jaar oudere broer. Momenteel helpt hij bij zijn ouders in de drukkerij. De huidige drukkerij is qua capaciteit kleiner ten opzichte van een aantal jaren geleden. De familie Oosterwijk benut de ruimte die in het pand overblijft nuttig. ,,We hebben een nieuw bedrijf opgericht: Werkplexx. Dat zijn flex-kantoren voor zelfstandige ondernemers. Werkplexx is eigenlijk een kleine community. Je krijgt daardoor van andere ondernemers die daar een werkplek hebben ook het nodige mee,” vertelt Martijn, die nog even aanstipt dat hij en zijn vader de flex-kantoren hebben gebouwd. Op de vraag of Martijn dus handig is, lacht hij: ,,Nou, ik geef de spullen aan. En ik geef kritiek. Mijn vader doet de rest. Hij is een pietje-precies.”
Paardenhaar
Als jonge jongen zat het sportief gezien wel snor met Martijn. Al vlug kwam hij in aanraking met ijshockey, omdat zijn drie jaar oudere broer de sport beoefende. ,,Ik was erg druk bij de ijsbaan als mijn broer ijshockeyde. Ik rende heen en weer en vond het geweldig. Dus hebben m’n ouders mij ook maar op ijshockeyschaatsen gezet. Ik werd al snel keeper. Mijn moeder was destijds teambegeleider in het team waar ik speelde. Ik vond het keepen in het begin helemaal niks. Als mannetje van vier jaar oud had ik een keeperstenue aan van paardenhaar. Als je dan een paar keer op het ijs viel, was het hele pak volgezogen met water. Dat vond ik natuurlijk niet leuk,” herinnert Martijn zich.
Naast ijshockey waren er meer sporten die hem interesseerden. ,,Ik deed aan wedstrijdzwemmen, heb judo gedaan, heb zelfs nog een poos op paardrijden gezeten en ik stond op het punt om te gaan tennissen. Maar toen kwam waterskiën voorbij. Dat vond ik écht leuk. Mijn broer deed dat ook. We hadden wedstrijden door heel Nederland. Mijn broer heeft zelfs nog meegedaan aan het EK waterskiën in Polen,” vertelt Martijn trots. Toch was uiteindelijk ijshockey wat overbleef. ,,Op mijn dertiende ben ik vol voor de ijshockeysport gegaan.”
Canada en Amerika
Zijn keeperstalent werd herkend. ,,Op mijn veertiende ging ik op ijshockeykamp naar Canada. Via een Canadese keeperstrainer in Groningen kwam ik terecht in Toronto. Mijn ouders gingen mee, maar ondanks dat ze mee waren kreeg ik toch heimwee. Mijn ouders zaten in een ander hotel dan waar ik verbleef. Dat voelde voor mij heel gek. Je hebt het idee dat ze er zijn, maar ook weer niet.”
Vier jaar later reisde Martijn andermaal de Atlantische Oceaan over. Dit keer naar Verenigde Staten. ,Dat was alweer heel anders dan toen ik in Canada zat. Ik wilde heel graag naar het buitenland om te ijshockeyen. Via een oud-trainer die connecties had, heb ik een try-out gedaan. Dat was succesvol en toen ging het balletje rollen. Al vrij snel was de beslissing genomen en vloog ik naar de VS. Ik ben eerst met mijn ouders daar gaan kijken. Maar zeg nou zelf: in de zomer in Tampa Bay, Florida. Prachtig! Ik heb daar vervolgens een jaar lang gewoond en ijshockey gespeeld. Dat was een heel mooie periode waar ik veel heb geleerd.”
Ook na zijn ijshockeycarrière wil Martijn in de sport actief blijven. ,,Ik vind sport fascinerend. Daar wil ik na mijn carrière iets in gaan doen. Sportmanagement misschien. Dat mag van mij overigens ook in het buitenland zijn. Ik houd wel van een uitdaging. Ik wil altijd anders zijn dan de rest. Dat heeft altijd in mij gezeten. Eigenlijk ben je als keeper ook anders. Je hebt vijf spelers en maar één keeper. Dat ben ik,” lacht Martijn.
Visby, Gotland
Een uitdaging die Martijn aanging was het ijshockey-avontuur in Zweden. Drie jaar geleden stapte hij over van Tilburg Trappers in de Oberliga naar de Zweedse club Visby/Roma, uitkomend op het derde niveau in Zweden. Het stadje Visby ligt op het eiland Gotland, ten oosten van Zweden. Om van het eiland naar het vaste land te komen was een boottocht van drie uur de beste optie.
,,Ik wilde eigenlijk al naar Zweden toen ik nog bij Heerenveen speelde, zo’n vijf jaar terug. Je hebt daar zoveel Liga’s en teams én de kans om je in de kijker te spelen van grotere teams. Als import-speler is het lastig om te slagen. Ik heb gemerkt dat je echt beter moet zijn dan je concurrenten. Je moet vechten voor je plek, en ik had het zeker niet gemakkelijk in Zweden. De taalbarrière maakt het ook lastig. Natuurlijk spreken Zweden goed Engels, maar zodra ze weer onderling praten gaat het direct terug naar het Zweeds. Dus je staat er zodoende toch een beetje buiten. Desondanks had ik een goede klik met een speler, waar ik een mooie vriendschap aan over heb gehouden. Ik heb hem afgelopen zomer nog bezocht in Stockholm,” vertelt Martijn.
Het eiland Gotland is redelijk afgelegen van de bewoonde wereld in Zweden. ,,Dat klopt,” lacht Martijn. ,,Het eiland wordt gezien als het Ibiza van Zweden. In de zomer is het druk en gezellig. Maar in de winter is er weinig te beleven. Het eiland is misschien wel te vergelijken met Schiermonnikoog. Een toeristisch eiland, maar als je er eenmaal bent, kun je niet gemakkelijk ergens anders naartoe.”
De Zweedse natuur kon Martijn wel bekoren. ,,Dat was prachtig. De bergen zijn nog veel noordelijker. In de winter was het erg koud met veel sneeuw. De zeewind was sowieso ontzettend koud. Die ging dwars door je kleding heen. Vanaf januari had je sneeuw tot aan je knie. In de winterperiode krijg je minder mee van de natuur, omdat het vanaf 15.00 uur ’s middags al donker is. Dat was wel even wennen.”
Zweedse balletjes
Een specifieke boottocht staat Martijn nog goed bij. ,,Na een wedstrijd moesten we weer de boottocht maken naar het eiland. De golven waren erg hoog. De kapitein riep al dat het een beetje bumpy zou worden. Nou, de Titanic was er niks bij,” lacht Martijn, die nog een leuke anekdote opduikelt. ,,Wij aten met regelmaat onze pre-game meals bij IKEA. Dat vond ik in het begin best gek. Zit je zo ineens aan de Zweedse balletjes. Die zie je trouwens door heel Zweden. Overal kun je Zweedse balletjes eten.” Martijn zijn Zweedse taal is overigens nog niet foutloos. ,,Ik kan het redelijk verstaan, maar spreken doe ik niet. De klanken zijn wel erg lastig.”
In Zweden heeft Martijn wel geleerd dat niets vanzelf komt. ,,Je moet het zelf doen. Ik ging uit mijn comfort-zone. Je moet je eigen keuzes maken omdat niemand anders dat voor je doet. Je gaat sneller mensen aanspreken. Ik kreeg de kans om te spelen in Zweden. Dat is niet voor iedereen weggelegd. Dat heeft mijn moeder me telkens voorgehouden, dat het een unieke kans is die ik heb gekregen. Voor mezelf had ik de keuze gemaakt om tot mijn 30ste te willen reizen en ijshockeyen waar ik wil. Dat heb ik niet helemaal volgehouden, want ik ben één jaar eerder teruggekeerd naar Nederland, wat overigens een bewuste keuze was.”
Martijn was onder de indruk van de schaatstechniek van Zweedse spelers. ,,Zij kunnen heel goed schaatsen. Een prachtige techniek. Het wordt ze met de paplepel ingegoten.” Een verschil tussen ijshockey in Zweden en in Nederland ziet Martijn wel. ,,In Zweden wordt minder gezeurd. Als in Zweden een verdediger wordt uitgespeeld, dan kom je er een tweede keer niet nog een keer langs. Die mentaliteit is in Nederland wel wat anders. Ook de bemoeienis of kritieken van ouders is in Nederland veel meer aanwezig. In Zweden zijn de spelers gedisciplineerder dan in Nederland.”
Het goalie-zijn
Over zijn keuze om te gaan keepen is Martijn nog altijd helder. ,,Je moet het leuk vinden om pucks tegen te houden. Als klein jongetje dacht ik al na over de kunst van het keepen. Want als we met 3-2 verloren, voelde ik me zuur. Mijn moeder ging vervolgens het aantal schoten per wedstrijd bijhouden. Daar kwam een save-percentage uit. Daaruit bleek dat ik helemaal niet slecht had gekeept, maar juist heel veel pucks had gestopt. Daardoor kreeg ik een beter gevoel na een nipt verlies.” Martijn hoort wel eens mensen roepen dat ijshockeygoalies een beetje gek moeten zijn. ,,Weet je wie gek zijn? De spelers die schoten blokken! Ik ben goed ingepakt, maar zij veel minder.”
Vertrouwen is voor een keeper van groot belang, erkent Martijn. ,,Ik probeer zoveel mogelijk rust te creëren, zodat mijn medespelers op mij kunnen vertrouwen. We moeten elkaar helpen. Ik coach graag, zodat mijn verdedigers gefocust blijven en de goede positie innemen. Dat is soms heel erg nodig, maar ik krijg alleen maar positieve reacties op mijn manier van coachen. Ook mijn ervaring in andere competities probeer over te brengen op mijn teamgenoten.”
Volgens Martijn is keepen grotendeels een mentaal aspect. ,,Ik denk dat 60% mentaal is. Je moet mentaal heel sterk zijn. Niet happen op de eerste beweging van de aanvaller. Je moet spelsituaties leren lezen. De puck kan altijd ineens een andere richting op gaan. Je moet altijd alert blijven, ook als jouw team in de aanval is.”
Shut-out & penalty shots
Dit seizoen pakte Martijn al een keer een shut-out. Een wedstrijd zonder tegengoals. Dat gebeurde in het hol van de leeuw, bij HYC Herentals. ,,Dat is wel waar je het voor doet,” beaamt Martijn. ,,Maar ik moet bekennen dat ik daar vroeger meer mee bezig was dan tegenwoordig. Al is een shut-out in Herentals natuurlijk wel erg fijn. Het is je werk hè, al kostte die shut-out mij wel een kratje bier,” lacht Martijn, doelend op een ludieke afspraak met zijn teamgenoten.
Een aantal weken geleden in een thuiswedstrijd tegen Hijs Hokij Den Haag kwam Martijn in een serie penalty shots terecht, om de wedstrijd te beslissen. Maar liefst zeven penalty shots kreeg hij te verwerken en hij stopte ze alle zeven. ,,Ik vind penalty shots wel leuk,” geint Martijn. ,,Time to shine! Het heeft iets speciaals een één-op-één met een speler. Je wilt de speler op het verkeerde been zetten, je moet een speler ‘lezen’. En als je een penalty-shot stopt, geef je toch een mentale dreun aan de speler. Adam (Bezak, red.) zei laatst tegen mij dat een keeper altijd in het voordeel is tijdens een penalty shot. Ik vind dat lastig. Misschien heeft hij gelijk. Ik ben vrij groot, dus de speler heeft weinig ‘gaten’ om de puck langs mij in de goal te krijgen.”
Plezier
Bij UNIS Flyers vormt Martijn het goalieduo met Jorrit Vos. ,,Ik heb Jorrit vroeger nog keeperstraining gegeven. Nu zijn we samen bij UNIS Flyers. Ik heb een goede klik met hem. Ook daarin is plezier belangrijk. Ik denk wat dat betreft ook aan de toekomst. Ik wil graag mijn ervaringen delen met Jorrit en hem helpen om weer en stap te maken.”
Of Martijn nu op het ijs staat of in de bank plaatsneemt, het plezier straalt elke keer weer van Martijn af. ,,Plezier is heel belangrijk in het team. Dat heb ik in de afgelopen jaren wel geleerd. Het teamgevoel is belangrijk en het geven en krijgen van respect,” zegt Martijn die met regelmaat dansend in de bank staat. ,,Je moet het soms wat losjes houden. Heb gewoon plezier, dat maakt alles zoveel makkelijker!”
Foto: Margo Mulder